လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတၵ်းလႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း လွင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း

Tuesday, 23 April 2013 17:05 ပၢင်လူင်

ၸွမ်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ ဢမ်ႇၸိသင်ႇလႆႈၼိူဝ်တပ်ႉသိုၵ်း၊ ယွၼ်ႉပိူဝ်ႈပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း (2008) ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈ ပၼဢမ်းၼၢၸ်ႈတပ်ႉသိုၵ်း ၼမ်ႉလိူဝ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ၊ လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တၵ်းလႆႈဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း။

ဝၼ်းတီႈ 22/04/13 (မိူဝ်ႈဝႃး) ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁၢင်ႈ သိုၵ်းတေႃႇ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇသေ မီးၵူၼ်းမိူင်းႁဵင်ပၢႆ လႆႈပၢႆႈၽေးၵႂႃႇပိုင်ႈဢိင် ယူႇသဝ်းတီႈတၢင်ႉယၢၼ်း။ ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼၼ်ႉ တိုၵ်းသူၼ်းဝႃႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း လွင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းလႄႈ လွင်ႈႁဵတ်းႁၢႆႉ ၸႃႉၵူၼ်းမိူင်း ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးယၢမ်းလဵဝ်။

လွင်ႈလႆႈဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၼႆႉ ၽူႈၵွၼ်းၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး (SHRF) ၶမ်းႁၢၼ်ၾႃႉ လၢတ်ႈဝႃႈ- ပိူင်လူင်မၼ်း ၶႂ်ႈႁႂ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵိုတ်းလွင်ႈၸႂ်ႉတၢင်းႁုၵ်းႁၢႆႉ၊ ၵိုတ်းလွင်ႈတိုၵ်းယိုဝ်းၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်း ၼႂ်းမိူင်းၸိူဝ်းတူၵ်းလူင်း ၵိုတ်းယိုဝ်းႁဵတ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတူၵ်းလူင်းၵိုတ်းယိုဝ်းၵၼ်ယဝ်ႉၵေႃႈ ၼႂ်းမိူင်းယင်းတိုၵ်ႉမီး ပၢင်တိုၵ်းယူႇ၊ ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်းသေ ႁဵတ်းႁႂ်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉ/ သုၼ်ႇလႆႈသုၼ်ႇ ပဵၼ်ၵူၼ်းမိူင်း။

ၸုမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇၵေႃႈလၢတ်ႈဝႃႈ ၶဝ်ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၵူၼ်းမိူင်း၊ ပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸွမ်းလွၵ်းလၢႆးၸိုင်ႈမိူင်းၻီႊ မွၵ်းၶရေႊသီႊ၊ ပေႃးဝႃႈပဵၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၻီႊမွၵ်းၶရေႊသီႊ တပ်ႉသိုၵ်းထုၵ်ႇလႆႈ ၸွမ်းၵႂၢမ်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ၊ ဢၼ်လူင်ပွင် ၸိုင်ႈဝႃႈ ၶႂ်ႈၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၶၢဝ်းယၢဝ်းၼၼ်ႉ လွင်ႈၵတ်းယဵၼ်ၼႆႉ ၵွပ်ႈမၼ်းပဵၼ်ၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ထုၵ်ႇလႆႈဢဝ် ၵၢၼ်မိူင်းၵႄႈလိတ်ႈ။ လွင်ႈဢၼ်တပ်ႉသိုၵ်း မၢၼ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းယူႇၸိူဝ်းၼႆႉ ႁၵ်ႈႁွင်ႉႁႂ်ႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈ တဵင်းၸဵင်ႇၶဝ်ဢဝ်ပုၼ်ႈၽွၼ်း၊ ယႃႇႁႂ်ႈတပ်ႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸႂ်ႉလၢႆးႁုၵ်းႁၢႆႉ ပေႉၵိၼ်ၵူၼ်းမိူင်း၊ ႁၢင်ႈသိုၵ်းတိုၵ်းယိုဝ်း ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း- ၼႆယဝ်ႉ။

ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ၶမ်းႁၢၼ်ၾႃႉ ယင်းလၢတ်ႈပႃးဝႃႈ-ဢဝ်လွင်ႈငမ်းယဵၼ်ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢၼ်တိုၵ်ႉမီးလွင်ႈတိုၵ်း ယိုဝ်းၵၼ်ယူႇၼႆႉ ၵွပ်ႈၼႂ်းပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း (2008) ပၼဢမ်းၼၢၸ်ႈသိုၵ်းၼမ်လိူဝ်ၸွမ်ၸိုင်ႈ၊ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈ ၸီႉသင်ႇတပ်ႉသိုၵ်းဢမ်ႇလႆႈ၊ ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၸီႉသင်ႇၼၼ်ႉ ပေႃးတပ်ႉသိုၵ်းဢမ်ႇႁၼ်လီ တိုဝ်ႁဵတ်း လႆႈယူႇ။ ၵွပ်ႈၼၼ် လၢႆၵေႃႉလၢႆၾၢႆႇတင်း ၼမ်ၵေႃႈ ၸင်ႇဝႃႈတိုၼ်းထုၵ်ႇလႆႈမႄးၵႄႈပိူင်ငဝ်ႈပိုင်းမိူင်း- ၼႆယဝ်ႉ။

ၵဝ်ႉငဝ်ႈသုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်းၸိုင်ႈတႆး (SHRF) ၼႆႉ ၵေႃႇတင်ႈမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 06/12/1990 ။ ၶုၼ်ၵျႃႇဢူး ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈ ၸၢႆးၶုၼ်ၵျႃႇပု (ပႃးၼႂ်းၵေႃႉဢၼ်လႆႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်းလိၵ်ႈႁူမ်ႈမၢႆပၢင်လူင်ၵေႃႉၼိုင်ႈ) ဢွၼ်ႁူဝ် သေပဵၼ်မႃး။ ဢွၵ်ႇၽိုၼ်ႁၢႆး ငၢၼ်းမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈ 1990 တၢင်းၽႃသႃဢိင်းၵလဵတ်ႈမႃးၵူႈလိူၼ်ႈ၊ ဢၼ်ပဵၼ်တီႈ ၼွၵ်ႈမိူင်းၼႂ်းမိူင်းႁူႉၸၵ်းၼမ်ၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပပ်ႉၽိုၼ်ၽူႈႁၢမ်းသုၼ်ႇလႆႈ (လွင်ႈမၢၼ်ႈလိုပ်ႈၵူၼ်းမိူင်းတႆး)။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ယင်းႁူမ်ႈၵၼ်တင်းၸုမ်းၵပ်းသၢၼ် လွင်ႈၼၢင်းယိင်းတႆး (SWAN) သေ ႁဵတ်းဢွၵ်ႇ ပပ်ႉ ထၢင်ႇႁၢင်ႈၵၼ်ႉၸၼ် (License to Rape) ဢၼ်ၸိုဝ်ႈလိုဝ်းလင် တင်းလုမ်ႈၾႃႉထႅင်ႈ။

လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵၼ်ႉၸၼ်ၼၢင်းယိင်း ပူၼ်ႉမႃးလၢႆလိူၼ် ဢမ်ႇၶိုပ်ႈၼႃႈ

Tuesday, 23 April 2013 16:59 ပၢင်လူင်

လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈမွင်ႇဢူးလၵ်ႉၵၢၼ်းၶိုၼ်ႈႁိူၼ်း တဵၵ်းၵၼ်ႉၸၼ်ၼၢင်းယိင်းဝၢၼ်ႈၼွင်ယုမ်း ဢိူင်ႇမိူင်းၼိမ် ၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး၊ ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်း မိူဝ်ႈဝၼ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈ ၸိုင်ႈတႆးပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇမိူဝ်ႈလဵဝ် လႆႈငိၼ်းဝႃႈတေလႆႈၶိုၼ်ႈလုမ်းတြႃးၵူၼ်းမိူင်း။

တၢင်းၶဝ်ႈၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး

သိုၵ်းမၢၼ်ႈမွင်ႇဢူးၼႆႉ ပေႃးဢဝ်တၢင်းၽိတ်းဝႃႈ မီးတၢင်းၽိတ်းလၵ်ႉၶဝ်ႈႁိူၼ်းပိူၼ်ႈယၢမ်းၵၢင်ၶမ်ႈၵၢင်ၶိုၼ်း၊ လၵ်ႉပၢႆႈတပ်ႉ၊ လၵ်ႉၶူဝ်းၶွင်ပိူၼ်ႈ၊ ၵၼ်ႉၸၼ်ၼၢင်းယိင်း  ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်လႆႈငိၼ်းဝႃႈ ၶၻီး (ဢမု) လၵ်ႉၶဝ်ႈႁိူၼ်းပိူၼ်ႈ လႄႈသင်၊ လၵ်ႉပၢႆႈတပ်ႉလႄႈသင်၊ လၵ်ႉၶူဝ်းၶွင်ပိူၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ တေဢဝ်လုမ်းတြႃး သိုၵ်းသေထတ်းသၢင်၊ ၶၻီးလွင်ႈၵၼ်ႉ ၸၼ်ၼၢင်းယိင်းၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းဝႃႈတေမွပ်ႈပၼ်တၢင်း ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈ ၾၢႆႇပလိၵ်ႈသေ တေလႆႈၶိုၼ်ႈလုမ်းတြႃးၵူၼ်းမိူင်း- ၵူၼ်းပွတ်းဢိူင်ႇမိူင်းၼိမ်ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၶဝ်ထတ်းသၢင်ဝႃႈ- သင်ဝႃႈတူဝ်မၼ်းၺႃးလုမ်းတြႃးသိုၵ်းဢဝ်လိူင်ႈ တတ်းသိၼ်ၸိုင် တေၸၢင်ႈၺႃးတူတ်ႈတၢမ်ႇတၢင်းၽိတ်းၼၵ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈ တပ်ႉသိုၵ်းၼႆႉ ဢိင်ၼိူဝ်ဢမ်းၼၢၸ်ႈ သုင်သုတ်း တီႈၽူႈၵွၼ်း သိုၵ်းသုင်သုတ်းသေ ပေႃးၽူႈၵွၼ်းသိုၵ်းသုင်သုတ်းဢဝ်ၶၢပ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၵေႃႈ တေၸၢင်ႈပူၼ်ႉတၢင်းၽိတ်းၵႂႃႇ။ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ ဢၼ်လႆႈၶိုၼ်ႈလုမ်းတြႃးၵူၼ်းမိူင်းၼႆႉ တၢင်းၽိတ်းၼၵ်းၵေႃႈ ၸၢင်ႈပဵၼ်တၢင်းၽိတ်းမဝ်ၵႂႃႇ- ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 07/02/13 ယၢမ်းၵၢင်ၶိုၼ်းလိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶလယ 131 သိုၵ်းႁၢၼ်မွင်ႇဢူး ပႃးမိတ်ႈသေၵႂႃႇတီႈဝၢၼ်ႈၼွင်ယုမ်း ဢိူင်ႇမိူင်းၼိမ် ၸႄႈဝဵင်းၵေးသီး (ယၢၼ်ၾၢႆႇၸၢၼ်း ဝဵင်းၵေးသီး 1 လၵ်း) သေ ၶိုၼ်ႈႁိူၼ်းၵႂႃႇတွႆႇၽၵ်းတူၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသေ ႁွင်ႉၸဝ်ႈႁိူၼ်းပိုတ်ႇၽၵ်းတူ၊ ပေႃးၸဝ်ႈႁိူၼ်းပိုတ်ႇၽၵ်းတူပၼ်ၵေႃႈ ဢဝ်မိတ်ႈ ၸမ်ႈၶေႃးၼၢင်းယိင်း ဢၼ်ပဵၼ်ၸဝ်ႈႁိူၼ်းသေ တဵၵ်းယွၼ်း ငိုၼ်း 70,000 (7 မိုၼ်ႇ) ပျႃး။ ၽွင်းၼၼ်ႉ လုၵ်ႈဢွၼ်ႇ မႄႈၸဝ်ႈႁိူၼ်းသမ်ႉႁႆႈလႄႈ ဢဝ်မိတ်ႈၸမ်ႈၶေႃး ၼၢင်းၸဝ်ႈႁိူၼ်းၼၼ်ႉသေ တဵၵ်းၸႂ်ႉမိူဝ်းတူၺ်းလုၵ်ႈဢွၼ်ႇၼႂ်းလုၵ်းၼွၼ်း၊ မၼ်းၵေႃႈၶဝ်ႈၵႂႃႇၸွမ်းၼႂ်းလုၵ်း ၼွၼ်းသေ ၵၼ်ႉၸၼ်တင်ႈတႄႇၵၢင်ၶိုၼ်း 12 မူင်းၶိုင်ႈ တေႃႇထိုင်ၵၢင်ၼႂ် 2 မူင်း၊ ႁၢၼ်ႉတေႃႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈ မွင်ႇဢူးၼွၼ်းလပ်းၵႂႃႇ။

ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမွင်ႇဢူး တိုၵ်ႉၼွၼ်းလပ်းယူႇၼၼ်ႉ ၼၢင်းယိင်းၸဝ်ႈႁိူၼ်းဢွၵ်ႇႁိူၼ်းၵႂႃႇႁွင်ႉၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ မႃးဝႅတ်ႉတိၺွပ်း၊ ပလိၵ်ႈမၢၼ်ႈၵေႃႈမႃး၊ တိၺွပ်းဢဝ်ၵႂႃႇၵၢင်ၼႂ်ယၢမ်း 3 မူင်းၶိုင်ႈ။ ၼၢင်းယိင်း ၵေႃႉထုၵ်ႇၵၼ်ႉၸၼ် ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈ ၵေႃႉၼႆႉ မီးလုၵ်ႈ 2 ၵေႃႉ၊ ၵေႃႉၼိုင်ႈဢႃႇယု 2 ၶူပ်ႇ၊ ၵေႃႉၼိုင်ႈ 6 ၶူပ်ႇ။ ၽွင်းၵိူတ်ႇလိူင်ႈၼႆႉ မႄႈမၼ်းၼၢင်းဢမ်ႇယူႇႁိူၼ်း၊ ၵႂႃႇၸွႆႈပိူၼ်ႈႁုင်တူမ်ႈႁဵတ်းၶဝ်ႈၽၵ်း တီႈပိူၼ်ႈတေ ႁဵတ်းပၢင်ပွႆးၵူပ်ႉၵူႈသွၼ်ႉမိင်ႈၼႂ်းဝၢၼ်ႈ-  ၵူၼ်းမိူင်းၼွင်လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ထိုင်မႃးဝၼ်းထိ 08/02/13  ၵႂႃႇဢဝ်လိူင်ႈ(ၸွႆးတြႃး)တီႈတပ်ႉပလိၵ်ႈၵေးသီး။ ၼၢင်းယိင်းၸဝ်ႈႁိူၼ်း ၵေႃႉဢၼ်ထုၵ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၵၼ်ႉၸၼ်ၼၼ်ႉၵေႃႈ ဢဝ်ၵႂႃႇၵူတ်ႇထတ်းတီႈႁူင်းယႃၵေးသီး။ ထႅင်ႈၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၽွင်းၵိူတ်ႇလိူင်ႈၼၼ်ႉ တပ်ႉၵွင်ႈ 131 ဢမ်ႇမီးၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉ၊ မီးၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် ၸိုဝ်ႈၸဝ်ႈႁၢၼ်ထုၼ်းထုၼ်းၼွင်ႇ ပၵ်းပႂ်ႉၵုမ်းယိပ်းဝႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ တီႈၵေးသီးၼႆႉ မီးတပ်ႉပိဝ်ႇႁႃႇမူး- ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

လွႆတႆးလႅင်းႁွင်ႉပၢင်ၵုမ် ဢုပ်ႇဢူဝ်းႁူဝ်ၶေႃႈ တႃႇဢုပ်ႇမၢၼ်ႈ

Wednesday, 24 April 2013 16:41 ပၢင်လူင်

ၶွင်ႊသီႊဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး ႁွင်ႉပၢင်ၵုမ်ၶွမ်ႊမတီႊငဝ်ႈငုၼ်း၊ ဢုပ်ႇဢူဝ်းႁူဝ်ၶေႃႈၵၢၼ်မိူင်း ပိူဝ်ႈတႃႇ ဢုပ်ႇဢူဝ်းတင်း ၸုမ်းၶိုင်ပွင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၶွင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ။

ဝၼ်းတီႈ 23/04/13 တင်ႈတႄႇပွတ်းၼႂ်မွၵ်ႈ 9 မူင်းတေႃႇထိုင်ႁူဝ်ၶမ်ႈမွၵ်ႈ 5 မူင်း၊ ၶွင်ႊသီႊဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်း ၸိုင်ႈတႆး (RCSS/SSA) ႁဵတ်းပၢင်ၵုမ်ၶွမ်ႊမတီႊငဝ်ႈငုၼ်း တီႈငဝ်ႈၸိုင်ႈလွႆတႆးလႅင်း။ ဢုပ်ႇဢူဝ်းၵဵဝ်ႇၵပ်းႁူဝ်ၶေႃႈလွင်ႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၵႂႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း တင်း ၶွမ်ႊမတီႊၶိုင်ပွင်လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၶွင် လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ။

ပၢင်ၵုမ်ၼႆႉ မီးၵၢၼ်ၼမ်းဢဝ်ယူင်ႉၶၢပ်ႈတႃႇဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း တင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ၊ ဢၼ်ၸုမ်းႁဵတ်းၵၢၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇၵပ်းသၢၼ်ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း (WGEC) ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈဢွၵ်ႇမႃး၊ မႃးတႅၵ်ႈၵၼ် တင်းယူင်ႉ ၶၢပ်ႈၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ် RCSS ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈဢွၵ်ႇမႃး၊ ၸွင်ႇၶူပ်းငၢမ်ႇမႅၼ်ႈၵၼ် ၸိူဝ်းၼႆႉ။ လႆႈႁၼ်ဝႃႈ တင်းၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း WGEC ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးလႄႈ တင်းဢၼ် RCSS ႁဵတ်းဢွၵ်ႇမႃးၼႆႉ ဢမ်ႇပေႃးပိူင်ႈသင် ၵၼ်- ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇ RCSS/SSA ၸဝ်ႈႁၢၼ်လၢဝ်သႅင် လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

မၼ်းၸဝ်ႈသိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ- တီႈပၢင်ၵုမ်ႁဝ်းၶႃႈၼႆႉ ႁၼ်ထိုင်ဝႃႈ- သင်ၸိူဝ်ႉဝႃႈလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈၶဝ် ပိုတ်ႇၽၵ်းတူ ၵႂၢင်ႈပၼ် ႁႂ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်းႁဝ်းတင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ လႆႈႁူပ်ႉထူပ်းတေႃႇၼႃႈၵၼ်သေ ၵႄႈလိတ်ႈပၼ်ႁႃၵၢၼ်မိူင်း ၵႂႃႇၵႂၢင်ႈၵႂၢင်ႈၶႂၢင်ၶႂၢင်တႄႉ တေပဵၼ်ၵၢၼ်လီတႄႉတႄႉ။ ၸုမ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်း ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ပႃးၸဵမ် ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ ပႃႊတီႊၵၢၼ်မိူင်းလႄႈ ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းၵူၼ်း - ဝႃႈၼႆ။

ယူင်ႉၶၢပ်ႈဢုပ်ႇဢူဝ်းၵၢၼ်မိူင်း ဢၼ် WGEC ၶဵၼ်ႇတႅမ်ႈဝႆႉၼၼ်ႉ ပိူင်လူင်မၼ်းမီးဝႆႉ 5 ၶေႃႈ- (1)လၵ်း ၵၢၼ်ပိုၼ်ႉထၢၼ် (Core principle) ။ (2)ၽႅၼ်တၢင်း 6 ၶေႃႈ (Roadmap) ။ (3)ႁူဝ်ၶေႃႈဢုပ်ႇဢူဝ်း Agenda / talking points) ။ (4)လွင်ႈၽူႈၶဝ်ႈပႃး (Composition) ။ (5)ပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈ (Structure) - ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼႂ်းၼႆႉ ၶေႃႈလႂ်တွၼ်ႈၼၼ်ႉ မီးႁူဝ်ယွႆႈသပ်းလႅင်းၼႄထႅင်ႈတင်းၼမ်။ 

Sourcehttp://www.panglong.org

သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၸူး ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းတႆးတင်းသိုၵ်းၶၢင်

Monday, 22 April 2013 17:22 ပၢင်လူင်

သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်း ၸူးၼႃႈလိၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) တင်း ၼႃႈလိၼ်သိုၵ်းၶၢင် (KIA) ၵုမ်းၵမ် ထႅင်ႈ။ ပေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတူင်ႉၼိုင်လၢၵ်ႇလၢႆးႁၢဝ်ႈႁႅင်း ၸၢင်ႈပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ် ၼႂ်းဝႆးဝႆးၼႆႉ။

တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) ဢွၵ်ႇၶၢဝ်းတၢင်းတီႈၼိုင်ႈ

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၸၢႆးမွင်ႇ ၵူၼ်းပွတ်းမိူင်းၼွင် လၢတ်ႈဝႃႈ- သိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉၵွင်ပႃႈတႂ်ႈ ငဝ်ႈငုၼ်းၵုမ်းၵမ် ၽႅၼ်ၵၢၼ်သိုၵ်း (ၸၵၶ) 2 မိူင်းၼွင်၊ လုၵ်ႉတၢင်းမိူင်းၸၢင်သေ ၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းသူႈ ဢမ်ႇယွမ်း 3 တပ်ႉၵွင်၊ ႁႅင်းသိုၵ်းတေမီးမွၵ်ႈ 200 ပၢႆ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်တပ်ႉၵွင် 248 ၊ ၶမယ 517 တင်းတပ်ႉၶမယ 515 ။ တင်းမူတ်းပဵၼ်တပ်ႉပႃႈတႂ်ႈတိူင်းသိုၵ်း ဝၼ်းဢွၵ်ႇၵၢင် (ၶူဝ်လမ်)၊ လူတ်ႉၵႃးတၢင်ႇသိုၵ်း 13 လမ်းသေ မုင်ႈၵႂႃႇ ၸူးတၢင်းမိူင်းဢွတ်ႇ၊ ၵႂႃႇတၢင်းဝၢၼ်ႈပၢင်ငႃႉ၊ ၼမ်ႉတွင်- ဝႃႈၼႆ။

ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၼႂ်းတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) ဢမ်ႇၶႂ်ႈဢွၵ်ႇၸိုဝ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈ ဢၼ်ႁွတ်ႈၽႅဝ်ဝႆႉၼႂ်း ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသူႈ လၢတ်ႈဝႃႈ-  ဢိင်ၼိူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈထႅမ်ႁႅင်းသိုၵ်းၶိုၼ်ႈမႃးၼႆႉသေ ၾၢႆႇတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) ၵေႃႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်း တူဝ်ႈတၼ်းဝႆႉယဝ်ႉ- ဝႃႈၼႆ။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈ တၢင်းၸႄႈဝဵင်းမူႇၸႄႈ-ၼမ်ႉၶမ်းၵေႃႈ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 21/04/13 (မိူဝ်ႈဝႃး) ၼႆႉၵႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈ 5 လမ်း တၢင်ႇၶဝ်ႈ ၼမ်ႉတၢင်းၵိၼ် လုၵ်ႉတၢင်းမူႇၸႄႈ-ၼမ်ႉၶမ်းၶိုၼ်ႈၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းၶၢင်၊ မိူဝ်ႈၼႆႉၸဵမ်ၸဝ်ႉၵေႃႈ ၵႂႃႇထႅင်ႈ 2 လမ်း။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ ၼႃႈလိၼ်ဢၼ်သိုၵ်းၶၢင် KIA တပ်ႉၸုမ်း 4 ၵုမ်းၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းသိုၵ်းၶၢင် ယင်းတိုၵ်ႉပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ယူႇၵူႈမိုဝ်ႉၵူႈဝၼ်း- ၸေႃႇဢွင်ႇ ၵူၼ်းၵူတ်ႉၶၢႆလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် (SSPP/SSA) ဢၼ်ႁွတ်ႈၽႅဝ်ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမိူင်းသူႈ သိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ- ဢၼ်ႁဝ်း လႆႈၶၢဝ်ႇဝႆႉတႄႉ  ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈသူင်ႇႁႅင်းသိုၵ်းမႃးၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ႁဝ်းၼႆႉ ၼႂ်းၼႃႈလိၼ်ၸုမ်းၶၢင်တူင်ႉၼိုင်ၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈသူင်ႇႁႅင်းသိုၵ်းၵႂႃႇထႅမ်ၼင်ႇၵဝ်ႇ။ ပေႃးဝႃႈငႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတူင်ႉၼိုင် လၢၵ်ႇလၢႆးမႃး ႁၢဝ်ႈႁႅင်းတႄႉ ၼႂ်းဝၼ်းသွင် ဝၼ်းၼႆႉ ယုမ်ႇယမ်ဝႃႈတၢင်းပွတ်းတွၼ်ႈၾၢႆႇဢွၵ်ႇမိူင်းသူႈ၊ ဢၼ်ပဵၼ်ၼႃႈလိၼ် ဢိူမ်ႈၸမ်တိပ်းၸပ်းၾင်ႇၶူင်းၸိူဝ်းၼႆႉ  တေပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ဢမ်ႇႁၢင်ႉ- ဝႃႈၼႆ။

တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၵူၼ်းၶိူဝ်းၵိုၵ်းမိူင်းၼႆႉ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ တိုၵ်းႁဵတ်းလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ၵၼ် ၼႆသေတႃႉ ပၢင်တိုၵ်းသိုၵ်းသိူဝ်ယင်းတိုၵ်ႉၵိူတ်ႇၶိုၼ်ႈယူႇ။ ၵွပ်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၵူၼ်းၶိူဝ်း ၸႃႇတိၵိူၵ်းမိူင်း ၵႆႉပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်လႄႈ ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းမၢၼ်ႈတူင်ႈ၊ ၼမ်ႉၶမ်း၊ ၵူတ်ႉၶၢႆ၊ ၼမ်ႉတူႈ၊ တၢင်ႉယၢၼ်းၸိူဝ်းၼႆႉ မီးပၢင်သဝ်းၵူၼ်း ပၢႆႈၽေးၵူႈတီႈ၊ ၼိုင်ႈတီႈမီးၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ပိုင်ႈဢိင်ယူႇသဝ်း ၼပ်ႉႁူဝ်ပၢၵ်ႇ။
Sourcehttp://www.panglong.org

ၵူၼ်းသိုၵ်းၵဝ်ႇတပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး ၼပ်ႉႁူဝ်သိပ်း ပူၼ်ႉတူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ

Wednesday, 24 April 2013 16:38 ပၢင်လူင်

ၵူၼ်းသိုၵ်းၵဝ်ႇလုၵ်ႈၼွင်ႉၸဝ်ႈၵၼ်ႇၼ (သႅၼ်ဝီ) ၶွင်တပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး (SSNA) တင်းမူတ်း 40 ၵေႃႉ၊ ၸိူဝ်းထုၵ်ႇၵုမ်းၶင်ၶွၵ်ႈ တင်ႈတႄႇဝၢင်းၶိူင်ႈပၼ် မၢၼ်ႈမႃးၸဵမ်မိူဝ်ႈ (2005) ပူၼ်ႉတူတ်ႈတၢမ်ႇၶွၵ်ႈ၊ ဝၢႆးမိူင်းဝၼ်တူၵ်းပူတ်းထွၼ်ၵၢၼ်ဢိုတ်းႁႅတ်ႉပၢႆးမၢၵ်ႈမီး မိူင်းမၢၼ်ႈ။

ၵူၼ်းသိုၵ်းၵဝ်ႇ 40 ၵေႃႉၸိူဝ်းပူၼ်ႉဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈမႃး Photo: Khin Ohe Tint

ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ ၸၢႆးလူႇ လၢတ်ႈဝႃႈ- ဢိင်ၼိူဝ်ပႃႊတီႊ SNLD လႆႈၶဝ်ႈၼႂ်း ၶွမ်ႊမတီႊၾၢႆႇၵူတ်ႇ ထတ်းၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈၵၢၼ်မိူင်းသေ ႁူဝ်ပဝ်ႈပႃႊတီႊ(SNLD) လႄႈၽူႈၼမ်းၼႂ်းၶဝ်ၶတ်းၸႂ် တၢင်ႇလိၵ်ႈတုၵ်းယွၼ်း။ ၵူၼ်းသိုၵ်းလုၵ်ႈၼွင်ႉၸဝ်ႈၵၼ်ႇၼ ၸိူဝ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈယူႇ လႆႈၶၢဝ်းတၢင်း 10 ပီၸမ်ၸမ် ၼၼ်ႉၵေႃႈ မိူဝ်ႈလဵဝ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈပွႆႇ ဢွၵ်ႇယဝ်ႉ၊ မိူဝ်ႈဝႃး ၼႆႉႁဝ်းၶႃႈၵႂႃႇႁပ်ႉၶဝ်တီႈၶွၵ်ႈ တႃႇယႃႇဝတီႇသေ မႃးမီးယူႇတီႈဝဵင်းတႃႈၵုင်ႈ၊ မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈတေဢဝ်မိူဝ်းသူင်ႇ ပၼ်ၼႂ်းမိုဝ်းပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၶဝ်ၶိုၼ်း တီႈလႃႈသဵဝ်ႈ။ မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ (ဝၼ်းတီႈ 25/04/13) ပေႃႈမႄႈပီႈၼွင်ႉၶဝ် 40 ၵေႃႉ တေလုၵ်ႉသႅၼ်ဝီသေ မႃးပႂ်ႉတီႈလႃႈသဵဝ်ႈမိူဝ်ႈ။  ပၢင်ပွႆးဢၼ်ဢဝ်တူဝ်ၶဝ်မွပ်ႈပၼ်တီႈပေႃႈမႄႈၶဝ်ၼႆႉ ပဵၼ် SNLD ဢွၼ်ႁူဝ် ၸတ်းႁဵတ်း၊ တေႁဵတ်းတီႈလုမ်း SNLD ဝဵင်းလႃႈသဵဝ်ႈ- ဝႃႈၼႆ။

ၵူၼ်းသိုၵ်းၸိူဝ်းထုၵ်ႇတိၺွပ်းၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းသိုၵ်းတႂ်ႈတပ်ႉၸုမ်း 11 ဢၼ်ၸဝ်ႈၵၼ်ႇၼ ဢွၼ်ႁူဝ်၊ ၽွင်းပႆႇဝၢင်းၶိူင်ႈ ၼၼ်ႉ ၵမ်ႈၼမ်တူင်ႉၼိုင်ၼႂ်းၸႄႈဝဵင်းသႅၼ်ဝီ။ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈၽွင်းၼၼ်ႉ တတ်းသိၼ်ပၼ်တူတ်ႈတၢမ်ႇတေႃႇ ၸူဝ်ႈၼႆသေ ဢဝ်ၶင်ၶွၵ်ႈဝႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဝၼ်းတီႈ 23/04/13 ၼႆႉလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ ပွႆႇပၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ တင်းမူတ်း 93 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်း 93 ၵေႃႉၼႆႉ ပႃးၵူၼ်းၵၢၼ်မိူင်း 59 ၵေႃႉ (ၵူၼ်းသိုၵ်းၵဝ်ႇ SSNA 40 ၵေႃႉ ပႃးၼႂ်း 59 ၵေႃႉ)။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈထမ်းမၻႃး- ၵူၼ်းၼုမ်ႇ ၵေႃႉၶဝ်ႈပႃးၼႂ်းၵၢၼ် ပိူဝ်ႈတႃႇႁႂ်ႈပူၼ်ႉဢွၵ်ႇၶွၵ်ႈၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ယွၼ်ႉငဝ်ႈငုၼ်းၻီႊမွၵ်းၶရေႊသီႊၸိူဝ်ႉၶိူဝ်းတႆး ႁိုဝ် ပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ် (SNLD) ၶတ်းၸႂ်တုၵ်းယွၼ်းပၼ် သေ တၢင်းလူင်ပွင်ၸိုင်ႈတဵင်းၸဵင်ႇ ပွႆႇပၼ်ၶိုၼ်းဝၼ်းတီႈ 23/04/13 (မိူဝ်ႈဝႃး)။ ၼင်ႇႁိုဝ် ၵူၼ်းသိုၵ်း 40 တေလႆႈပူၼ်ႉ လွတ်ႈဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ SNLD လႆႈၶတ်းၸႂ်တုၵ်းယွၼ်းမႃး လၢႆလွင်ႈ။ ဢၼ်လူင်ပွင် ၸိုင်ႈ ပွႆႇၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ ယွၼ်ႉၵၢၼ်မိူင်း ၸိူဝ်းပဵၼ်တႆး လႆႈငိၼ်းဝႃႈမီး 3 ၵေႃႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ၶဝ် 3 ၵေႃႉၼၼ်ႉ ပဵၼ်ၽႂ် ႁဝ်းၶႃႈယင်းပႆႇလႆႈ ႁူႉၸၵ်းၸိုဝ်ႈလႄႈပိုၼ်းတူဝ်ၶဝ်၊ တိုၵ်ႉယွၼ်းဝႆႉယူႇ- ဝႃႈၼႆ။

ၸၢႆးလူႇသိုပ်ႇလၢတ်ႈထႅင်ႈဝႃႈ- ဢၼ်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈပွႆႇပၼ်ၵူၼ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈပွၵ်ႈၼႆႉ ဢမ်ႇၶႂ်ႈႁႂ်ႈမၼ်းပဵၼ် ယွၼ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈ ယူႊရွပ်ႊ လူတ်းယွၼ်ႇထွၼ်ပၼ်လွင်ႈဢိုတ်းႁႅတ်ႉၵၢၼ်မၢၵ်ႈမီးမိူင်းမၢၼ်ႈလႄႈပွႆႇပၼ်။ ၸိူဝ်းၵိုတ်းယူႇၼႂ်းၶွၵ်ႈ 400 ပၢႆၼၼ်ႉၵေႃႈ ၼင်ႇႁိုဝ်ၸိူဝ်းၶဝ်တေလႆႈပူၼ်ႉဢွၵ်ႇၼၼ်ႉ SNLD တေသိုပ်ႇ ၶတ်းၸႂ်ၵႂႃႇ- ဝႃႈၼႆ။

တပ်ႉၸုမ်း 11 ဢၼ်ၸဝ်ႈၵၼ်ႇၼဢွၼ်ႁူဝ်ၼႆႉ ပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၸိူဝ်ႉၸၢတ်ႈၸိုင်ႈတႆး (SSNA) ဢၼ်ၸဝ်ႈၵၢၼ်းယွတ်ႈ ဢွၼ်ႁူဝ်ၽွင်းၼၼ်ႉ ၽၢတ်ႇဢွၵ်ႇၵႂႃႇဝၢင်းၶိူင်ႈပၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈမိူဝ်ႈၼႂ်းပီ 2005 ၊  ပေႃးဝၢင်းၶိူင်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ ထုၵ်ႇသိုၵ်းမၢၼ်ႈတိၺွပ်းၵုမ်းၶင်ဝႆႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၵူၼ်းဝၢင်းၶိူင်ႈၼင်ႇၵၼ်ၵေႃႈ ၸိူဝ်းမိုတ်ႈ ၵိုဝ်းၸမ်ၸႂ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈၸၼ်ႉသုင်ၶဝ် ဢမ်ႇၺႃးတိၺွပ်းတူၵ်းၶွၵ်ႈ။
sourcehttp://www.panglong.org

လွင်ႈငမ်းယဵၼ် ထုၵ်ႇလီမီးလွင်ႈႁပ်ႉႁွင်း ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း

Friday, 12 April 2013 19:47 ပၢင်လူင်

ၵၢၼ်ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ဢမ်ႇထုၵ်ႇလီပဵၼ်ၸၼ်ႉ ပႃႈၼိူဝ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၵူၺ်း၊ ထုၵ်ႇလီလႆႈမီးလွင်ႈႁပ်ႉႁွင်း ပၼ်ၽဝၵူၼ်းမိူင်းၸွမ်း။ ၾၢႆႇၼိုင်ႈ မၢၼ်ႈလၢတ်ႈတီႈ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးဝႃႈ ႁဝ်းၵိုတ်းသိုၵ်းၵၼ်ယဝ်ႉ ဢမ်ႇတၢပ်ႈဝႆႉ ၵၼ်ပဵၼ်ၽူႈၶဵၼ်။

ပၢင်သဝ်းၵူၼ်းပၢႆႈၽေးတီႈတၢင်ႉယၢၼ်း

ၼၢင်းယိင်းၸၢဝ်းတဢၢင်း (ပလွင်ႈ) လူၺ်ႇပူဝ်းၽဵင်း ၵေႃႉၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးတီႈတၢင်ႉယၢၼ်း လၢတ်ႈ ဝႃႈ- ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး 432 ၵေႃႉ တီႈဝတ်ႉဢွင်ႇမင်ႇၵလႃႇ ဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းၼၼ်ႉ ပဵၼ်ပလွင်ႈၵမ်ႈၼမ်၊ လီၶေႃးၶူမ်လႄႈမႆႈၸႂ်ၸွမ်းၶဝ်တႄႉတႄႉ။ ၵူၼ်းသီႇပၢၵ်ႇပၢႆ ၵႂႃႇၶွၼ်ႈယူႇဝႆႉတီႈလဵဝ်ၼႆႉ ပေႃးယူႇၶၢဝ်းယၢဝ်း တေယၢပ်ႇၽိုတ်ႇလွင်ႈၵိၼ်လွင်ႈယႅမ်ႉ၊ ပေႃးတေပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းသမ်ႉ ပၢင်သိုၵ်းသမ်ႉဢမ်ႇယဵၼ်။ ဢၼ်လီ တီႈသုတ်းတႄႉ ၵေႃႇသၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ်ဢၼ်ဝႃႈၼႆႉ ယႃႇႁႂ်ႈလႆႈပဵၼ်ၸၼ်ႉတၢင်းၼိူဝ်ႁဵတ်း သၢင်ႈၵူၺ်း၊ ထုၵ်ႇလီမီးလွင်ႈႁပ်ႉႁွင်းပၼ်ပႃးတႃႇၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁဝ်း-ဝႃႈၼႆ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၼႆႉ ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၼႂ်း SSPP/SSA ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈဝႃႈ- မိူဝ်ႈႁဝ်းႁူပ်ႉၵၼ်ဝၼ်းတီႈ 03/04/13 တီႈလႃႈသဵဝ်ႈၼၼ်ႉ ဢူးၶိၼ်ႇမွင်ႇၸူဝ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- ပိူဝ်ႈတႃႇႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းယူႇၶိုၼ်းႁိူၼ်းၽႂ်မၼ်းသေ လႆႈမိူဝ်းႁဵတ်း ၵၢၼ်လဵင်ႉတွင်ႉလီငၢမ်းၼၼ်ႉ သူၸဝ်ႈယႃႇပေၶႂၢၵ်ႈႁႅင်းသိုၵ်း၊ ႁဝ်းၵိုတ်းသိုၵ်းၵၼ် ယဝ်ႉ ဢမ်ႇတၢပ်ႈဝႆႉၵၼ်ပဵၼ်ၽူႈၶဵၼ်၊ လွင်ႈၼႆႉတေမိူဝ်းလၢတ်ႈထိုင်ၸွမ်ၸိုင်ႈ၊ ၼင်ႇႁိုဝ်တေဢမ်ႇပဵၼ် ပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းသိူဝ်ၵေႃႈတေလၢတ်ႈပၼ်- ဝႃႈၼႆ။

ၵူၺ်းၵႃႈ တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈလဵဝ် လွင်ႈၶဵင်ႈၶႅင်ၵၢၼ်သိုၵ်းပွတ်းလွႆၸေး ပႆႇလူတ်းယွမ်း၊ သွင်ၾၢႆႇတိုၵ်ႉငႃငၢမ်ႉၵၼ် ဝႆႉယူႇ။ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ၸိူဝ်းပွၵ်ႈမိူဝ်း 30 ၵေႃႉ မိူဝ်ႈဝႃး ဝၼ်းတီႈ 11/04/13 ၵေႃႈ ပဵၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပႃႇၽၢင် ၼႂ်းဢိူင်ႇလွႆၸေး တီႈဢၼ်ဢမ်ႇပေႃးမီး လွင်ႈတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢၼ်သိုၵ်းသိူဝ်ႁႅင်းၼၼ်ႉၵူၺ်း- ၼႆယဝ်ႉ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၸွႆႈထႅမ်ၼၼ်ႉ  ၵူၼ်းၼုမ်ႇပလွင်ႈ ၽူႈၵေႃႉဢၼ်ၵဵပ်းမၢႆၶေႃႈမုလ်းၶၢဝ်ႇသၢၼ် မၢႆႇဢၢႆႈမူၼ်း လၢတ်ႈဝႃႈ- ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးတီႈတၢင်ႉယၢၼ်းၼႆႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇလုၵ်ႈႁဵၼ်းပလွင်ႈလႆႈၵႂႃႇၸွႆႈပၼ် ၶၢဝ်းတၢင်း 5 ဝၼ်း ယဝ်ႉ၊ လႆႈၵႂႃႇၸွႆႈပၼ် မိူၼ်ၼင်ႇၶဝ်ႈသၢၼ်၊ ၼမ်ႉမၼ်း၊ ၽွင်သၵ်ႉၽွၵ်ႈၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ ၸုမ်းၼၢင်း ယိင်းပလွင်ႈၵေႃႈ ၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ်ၶဝ်ႈသၢၼ် 20 ထူင်၊ မွၼ်ႁူဝ် 100 လုၵ်ႈ၊ ၽႃဝႆ 100 ၽိုၼ်၊ ၼမ်ႉမၼ်း 1 ပုင်း၊ ငိုၼ်း 1 သႅၼ်- ဝႃႈၼႆ။Sourcehttp://www.panglong.org

ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ် လုၵ်ႈၵဵပ်းၵျပီးၵွႆႇၶိၼ်ၵွတ်ႇဢွၼ်ႇယိင်း ၸွမ်းတႃႈၼမ်ႉ

Wednesday, 10 April 2013 16:07 ပၢင်လူင်

လုၵ်ႈၵဵပ်း ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်တပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ်လိၼ်တပ်ႉၵွင် 1007 ၸႄႈဝဵင်းမိူၼ်တူၼ် ၵႂႃႇလိုပ်ႈလမ်းၵွတ်ႇ ၼၢင်းယိင်း ၸွမ်းတႃႈၼမ်ႉ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈတင်း ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းပုင်ႇ ပႃႇၶႅမ်ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ် တေဢဝ်လိူင်ႈ၊ ၵွပ်ႈပဵၼ်ၵၢၼ်လူလၢႆ ၼၢင်းယိင်း။

တႃႈၼမ်ႉႁူး တီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပုင်ႇပႃႇၶႅမ်ၵႂႃႇဢၢပ်ႇၼမ်ႉ

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 08/04/13 (မိူဝ်ႈသိုၼ်း)ႁူဝ်ၶမ်ႈ၊ ၵေႃႉပဵၼ်လုၵ်ႈၵဵပ်းၵျပီးၵွႆႇ တပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ်လိၼ် တပ်ႉၵွင်မၢႆ 1007 (ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်) ၸိုဝ်ႈၵျၼ ၵႂႃႇၵွတ်ႇဢွၼ်ႇယိင်းပုင်ႇပႃႇၶႅမ် (ပွၵ်ႉ 4) ၵေႃႉၼိုင်ႈ ၽွင်းမၼ်းၼၢင်း တိုၵ်ႉၵႂႃႇဢၢပ်ႇၼမ်ႉ တီႈတႃႈၼမ်ႉႁူး၊ ဢၼ်မီးၾၢႆႇႁွင်ႇဝၢၼ်ႈပုင်ႇပႃႇၶႅမ်။ မၼ်းၼၢင်းႁွင်ႉသႅၼ်ႇတင်း ႁွင်ႉႁႆႈသေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ပႃးၸဵမ်ၸၢႆးၸဵမ် ယိင်းၸိူဝ်းၵႂႃႇမီးတီႈတႃႈၼမ်ႉၵေႃႈ ဢွၼ်ၵၼ်လႅၼ်ႈမႃးၸူးလႄႈ ၸၢႆးၵျၼ ၵေႃႈလႅၼ်ႈပၢႆႈ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်ၵေႃႈဢွၼ်ၵၼ် လိုပ်ႈလမ်းၸွမ်းမၼ်း၊ ၵူၺ်းၵႃႈဢမ်ႇၶိုတ်း- ၼႆယဝ်ႉ။

ၵျၼၼႆႉ ပႃးတင်းၵူၼ်းဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၵႅမ်တူဝ်မၼ်း 1 ၵေႃႉ၊ ၶႃ 2 ၵေႃႉ ၵႂႃႇၸွမ်းၵၼ်။ ၽွင်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်လိုပ်ႈလမ်း ၸွမ်းၼၼ်ႉ ၺႃးၵူၼ်းဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈၵႅမ်တူဝ်မၼ်း ၸိုဝ်ႈၵျငႄႉ။ ၵျငႄႉၼႆႉ  တင်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈသမ်ႉႁူႉၸၵ်းၵၼ်၊ မၼ်းသမ်ႉမေႃၵႂၢမ်းတႆးလႄႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈဢွၼ်ၵၼ်ထၢမ်ဝႃႈ မၼ်းပဵၼ်ၽႂ် (ၵေႃႉဢၼ်မႃးၵၼ်ႉၵွတ်ႇၼၢင်းယိင်း တီႈတႃႈၼမ်ႉ) ၵူၺ်းၵႃႈၵျငႄႉ ဢမ်ႇယွမ်းလၢတ်ႈ- ၼႆယဝ်ႉ။

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ လႆႈၵႂႃႇတၢင်ႇထိုင်ၸုမ်းၼၢင်းယိင်း တင်းၾၢႆႇၽွင်းငမ်း တီႈပုင်ႇပႃႇၶႅမ်။ ဝၼ်းတီႈ 09/04/13 (မိူဝ်ႈဝႃး) ႁူဝ်ၶမ်ႈ 5 မူင်း ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၾၢႆႇၽွင်းငမ်း ႁွင်ႉ ၵျၼ မႃးတီႈၽွင်းငမ်းတီႈပုင်ႇပႃႇၶႅမ်၊ ပိူဝ်ႈတႃႇႁႂ်ႈမၼ်းမႃးယွမ်းႁပ်ႉ တၢင်းၽိတ်း လႄႈလူင်းလၢႆးမိုဝ်း ပၼ်ၵတိဝႃႈတေဢမ်ႇႁဵတ်းထႅင်ႈ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ မၼ်းဢမ်ႇယွမ်းမႃး၊ ၸုမ်းလႃးႁူႇၶဝ်ၵေႃႈ ဢမ်ႇမႃးသေၵေႃႉ- ၼႆယဝ်ႉ။

မိူဝ်ႈဝႃးၵၢင်ၼႂ်ၼႆႉ ၵူၼ်းလူင်ဝၢၼ်ႈ ႁွင်ႉမၼ်း (ၵျၼ)မႃးထူပ်းၵမ်းၼိုင်ႈသေ တွင်ႈထၢမ် တီႈလုမ်းပွၵ်ႉ ၼႂ်းပုင်ႇပႃႇၶႅမ်။ လၢတ်ႈတေႃႇၵူၼ်းလူင်ဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ဢမ်ႇပူတ်းဝႅၼ်ႈတႃလမ်မၼ်း။ ၵူၼ်းလူင်ၶဝ်တွင်ႈထၢမ်မၼ်းၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈ/ ၵႂၢမ်းတႆး ဝႃႈ- ၵွပ်ႈသင်ႁဵတ်းၸိူင်ႉၼၼ်၊ မၼ်းတွပ်ႇလၢတ်ႈၵႂၢမ်းထႆးဝႃႈ- မၼ်းႁၢင်ႈလီလူး၊ ႁဝ်းၶႂ်ႈလႆႈလူး၊ ႁဝ်းၵေႃႈလမ်းၵွတ်ႇ မၼ်း၊ ပေႃးမၼ်းဢဝ်ႁဝ်းၵေႃႈႁဝ်းဢဝ်မၼ်း- ဝႃႈၼႆ။

လွင်ႈၼႆႉ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၶဝ်ဢမ်ႇႁၢၼ်ႉၸႂ်၊ ၸုမ်းၼၢင်းယိင်းပုင်ႇပႃႇၶႅမ်ၶဝ်ၵေႃႈဝႃႈ- လိူင်ႈၼႆႉ ပဵၼ်ၵၢၼ်လူလၢႆ ၼၢင်းယိင်း၊ တေဢမ်ႇပၼ်ယဝ်ႉလၢႆ၊ ၶဝ်မီးၵွင်ႈၵၢင်ႇၼႆသေပၼ်ၶဝ်ႁဵတ်းၵႂႃႇၸိူင်ႉၼႆဢမ်ႇလႆႈ၊ တေႁဵတ်းလိၵ်ႈတၢင်ႇ ထိုင်လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမိူင်းတႆး- ၼႆယဝ်ႉ။

ၵျၼၼႆႉ ဢႃႇယု 19 ပီ၊ ပဵၼ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်းဝႃႉ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ ပဵၼ်လုၵ်ႈၵဵပ်းၵျပီးၵွႆႇ (ၸၢဝ်းလႃးႁူႇ၊ ဢၼ်ပဵၼ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ် လိၼ် တပ်ႉၵွင်မၢႆ 1007)၊  ၵႂၢမ်းတႆးၵႂၢမ်းမၢၼ်ႈဢမ်ႇမေႃလီ၊ ၵႂၢမ်းထႆးတႄႉၶႅၼ်ႇဝႆႉ၊ မၼ်းလၢတ်ႈၵႂၢမ်းထႆးၵူၺ်းၵူၺ်း၊ လႆႈႁူႉဝႃႈမၼ်းတိုၵ်ႉလုၵ်ႉမိူင်းထႆးပွၵ်ႈမႃးပႆႇပေႃးႁိုင်။

တပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ်လိၼ် တပ်ႉၵွင်မၢႆ 1007 ၸႄႈဝဵင်းမိူင်းတူၼ်ၼႆႉ ပၵ်းငဝ်ႈတပ်ႉတီႈဝၢၼ်ႈတႃႈလိူဝ်ႇ ဝူင်ႈၵၢင်ပုင်ႇပႃႇၶႅမ် တင်း လၢၼ်ႇလႅၼ်လိၼ် BP1 ၊ တေႃႇၼႃႈမိူင်းထႆး ၸႄႈဝဵင်းၵဵင်းလၢဝ် ၸႄႈတွၼ်ႈၵဵင်းမႆႇ။ ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင် ပဵၼ်ၵျပီးၵွႆႇ၊ ၸွမ်းၼင်ႇပိူင်ၶွတ်ႇၽွတ်ႈဢၼ်ၸုမ်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈတမ်းဝၢင်းဝႆႉၼၼ်ႉ တပ်ႉပႂ်ႉလႅၼ်လိၼ်ၼိုင်ႈတပ်ႉၵွင်မီး ဢဵၼ်ႁႅင်း 326 ၵေႃႉ၊ ၼႂ်းၼႆႉ သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶဝ်ပႃး 30 ၵေႃႉ၊ ၵႅမ်ၽူႈၵွၼ်းတပ်ႉၵွင်မၢႆ 1007 ၼႆႉၵေႃႈ ပဵၼ်ၸဝ်ႈႁၢၼ် မွင်ႇလႃႉလုၵ်ႉၼႂ်းသိုၵ်း မၢၼ်ႈမႃး။

Sourcehttp://www.panglong.org

ၵူၼ်းပွတ်းမိူင်းယဵၼ် ဢမ်ႇပေႃးႁတ်းၵႂႃႇႁႆႈၵႂႃႇသူၼ် ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၵဝ်း

Thursday, 11 April 2013 17:48 ပၢင်လူင်

ထိုင်ၶၢဝ်းလမ်ႇလွင်ႈပိူဝ်ႈတႃႇၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈၵေႃႈ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈပွတ်းမိူင်းယဵၼ် ဢမ်ႇႁတ်းႁဵတ်းၵိၼ်ၵၢၼ် လဵင်ႉတွင်ႉလီလီ၊ ယွၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈတူင်ႉၼိုင်ႁွၼ်ႈထဝ်ႇ သွၵ်ႈႁႃသိုၵ်းတႆး၊ တိၺွပ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈထတ်းထၢမ်ၶိူဝ်းယႂ်း။

တပ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈၼေႇပျီႇတေႃႇ

သိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉၶမယ 501 ဢၼ်တူင်ႉၼိုင်ယူႇပွတ်းမိူင်းယဵၼ် ယၢမ်းလဵဝ်ၼႆႉ ပေႃးဝႃႈငိၼ်းၶၢဝ်ႇသိုၵ်းတႆးတူင်ႉၼိုင် ပွတ်းလႂ်ၵေႃႈ ၸႅၵ်ႇၽႄႁႅင်းသိုၵ်းႁဵတ်း 2-3 ငႃးသေ လမ်းငွႆးၸွမ်းသူၼ်ႈသိုၵ်းတႆးတိၵ်းတိၵ်း။ ၶဝ်ႈဝၢၼ်ႈၵေႃႈ ၸုမ်းၼိုင်ႈၶဝ်ႈ ၸုမ်းၼိုင်ႈဢမ်ႇၶဝ်ႈ၊ ပေႃးႁၼ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵေႃႈ တိၺွပ်းထတ်းထၢမ်တိၵ်းတိၵ်း- ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈပွတ်းမိူင်းယဵၼ်ၵေႃႉ ၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼႄၼင်ႇၼႆ။

သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ- သိုၵ်းမၢၼ်ႈၼႆႉ ၵႂႃႇထိုင်တီႈလႂ်ၵေႃႈ တိၺွပ်းဢဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းသူၼ်သေ ထတ်းထၢမ်ဝႃႈ ၸွင်ႇငိၼ်း ၶၢဝ်ႇသိုၵ်းတႆး၊ ၸွင်ႇႁၼ်သိုၵ်းတႆးၵႂႃႇတၢင်းလႂ်၊ ႁႂ်ႈၸွမ်းသူင်ႇထိုင်တီႈသိုၵ်းတႆးမီးၼႆတိၵ်းတိၵ်း၊ ဢၼ်ပေႃႉႁႅမ်တႄႉပႆႇႁၼ်မီး။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းပွတ်းမိူင်းယဵၼ်ၼႆႉ ၶၢဝ်းၼႆႉပဵၼ်ၶၢဝ်း ႁဵတ်းသူၼ်ၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ၊ ပေႃးၾူၼ်တူၵ်းၵေႃႈတေလႆႈၽုၵ်ႇၶဝ်ႈၵၢပ်ႇ ယဝ်ႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတူင်ႉၼိုင် ႁွၼ်ႈထဝ်ႇၵဝ်းယူႇၸိူင်ႉၼႆလႄႈ ပေႃးၺႃးၵူၼ်းၵႂႃႇႁႆႈၵႂႃႇသူၼ်ၵေႃႈ တိၺွပ်းတိၵ်း တိၵ်းၼႆႉ   ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ ဢမ်ႇပေႃးႁတ်းၵႂႃႇသူၼ်ၵႂႃႇၼႃး၊ ၵူဝ်မိူၼ်ၼင်ႇဢၼ်ၶဝ်ယၢမ်ႈႁဵတ်းတီႈၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵႃႈ ပူၼ်ႉမႃး- ဝႃႈၼႆ။

ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 28/03/13 သိုၵ်းမၢၼ်ႈၶမယ 501 ဢၼ်လုၵ်ႉတၢင်းၵျွၵ်ႉမႄး မႃးတူင်ႉၼိုင် ၼႂ်းၸႄႈ ဝဵင်းၼမ်ႉတူႈ ဢွၵ်ႇၵႂႃႇတၢင်းမိူင်းယဵၼ်၊  ၵႂႃႇၽႃႇၺႃးမၢၵ်ႇမႅင်းႁိမ်းဝၢၼ်ႈၽႃသွမ်ႇ၊ ဢိူင်ႇၽႃသွမ်ႇ (ၾၢႆႇဢွၵ်ႇ ၼမ်ႉတူႈ 9 လၵ်း)။ ဝၢႆးၽႃႇ ၺႃးမၢၵ်ႇယဝ်ႉ ႁၼ်ယုမ်းတီႈလႂ်တူင်ႉၵေႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ၵွင်ႈယိုဝ်း ႁၢတ်ႇသႂ်ႇ တိၵ်းတိၵ်း။ ထိုင်မႃးမိူဝ်ႈၵၢင်ၼႂ်ဝၼ်းတီႈ 29 လႆႈႁူႉဝႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတၢႆ 2 ၵေႃႉ၊ ဝၢတ်ႇၸဵပ်း 4 ၵေႃႉ၊ ၼွၵ်ႈသေ ၼၼ်ႉ ဢၼ်ဝၢတ်ႇၸဵပ်းဢိတ်းဢွတ်းၵေႃႈမီးထႅင်ႈ၊ ဢဝ်သူင်ႇၵႂႃႇယူတ်းယႃတီႈႁူင်းယႃၼမ်ႉတူႈ၊ ၸိူဝ်းသိုပ်ႇ သူင်ႇၵႂႃႇတီႈႁူင်းယႃၵျွၵ်ႉမႄးၵေႃႈမီး။ (ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ၶၢဝ်ႇပၢင်လူင် ၾၢႆႇတႆး ယၢမ်ႈဢွၵ်ႇၵႂႃႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 01/04/13 ဝႃႈ ပဵၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉၶမယ 324 ၊ ၵူၺ်းၵႃႈ လႆႈႁူႉလိုၼ်းသုတ်းဝႃႈ ပဵၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉ 501)။

ပွတ်းၼႂ်ဝၼ်းတီႈ 28/03/13 ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတပ်ႉ 501 ယိုဝ်းၵွင်ႈၸၢၵ်ႈၶိူဝ်း တီႈႁိမ်းဝၢၼ်ႈပၢင်ႇဝူဝ်း ဢိူင်ႇသၢႆးၶၢဝ်၊ ယၢၼ်ဝၢၼ်ႈသၢႆးၶၢဝ်မွၵ်ႈ 2 လၵ်း။ ဝၢႆးယိုဝ်းၵွင်ႈႁဵတ်းပၢင်တိုၵ်းၵႅၵ်းယဝ်ႉ ၵႂႃႇႁုပ်ႈယိုတ်းဢဝ်ၶူဝ်းၶွင်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ မိူၼ်ၼင်ႇၼမ်ႉမီႇၼမ်ႉမၼ်း၊ ၼမ်ႉၼူမ်း၊ ၸေႃႉ၊ ဝၢၼ်ႇ ၸိူဝ်းၼႆႉ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈႁၢမ်ႈၵေႃႈထၢမ်ႁႅမ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈ- ၼႆယဝ်ႉ။Sourcehttp://www.panglong.org

သိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈ သင်ႇႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးဝၢၼ်ႈႁႆး ၶၢႆႉဢွၵ်ႇ ၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ။

ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 01/04/2013 ၸုမ်းသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉတႆးဢွၵ်ႇလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ဢဝ်ႁူမ်ႇလူမ်ႈပၼ် ၶွမ်ႊပၼီႊမိူင်းၶႄႇ ဢၼ်ႁၢင်ႈႁႅၼ်းတေသၢင်ႈၽၢႆၼွင်ၽႃ ၼိူဝ်မႄႈ ၼမ်ႉၶူင်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး ပွတ်းႁွင်ႇထႅင်ႈသေၸိသင်ႇ ႁႂ်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ဝၢၼ်ႈႁႆးၶၢႆႉဢွၵ်ႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈ ၽၢႆႇဢွၵ်ႇသဵၼ်ႈတၢင်းဝဵင်း တၢင်ႉယၢၼ်း-မိူင်းၵၢဝ် ၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ သင်ဢမ်ႇၶၢႆႉတေဢဝ်ၵၢၼ်သိုၵ်းတိုၵ်းတေႃးၸွမ်းပိုၼ်ႉတီႈဢၼ်တပ်ႉ သိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးၵုမ်းၵမ် ၸိူဝ်းၼၼ်ႉဝႆႉ။

ၸၢႆးၶိူဝ်းသႅင် ၽူႈၶၢၼ်ပၢၵ်ႇၸုမ်းသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉတႆးလၢတ်ႈၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႃႈ “သင်ဝႃႈသိုၵ်းလူင်ၵိူတ်ႇ ၶိုၼ်ႈမႃးထႅင်ႈ ၵမ်းၼိုင်ႈၸိုင် ၵူၼ်းမိူင်းတေလႆႈဝၢတ်ႇၸဵပ်းလႄႈ ပၢႆႈၽေးသိုၵ်းထႅင်ႈ။ ဢသၢၵ်ႈလႄႈတီႈယူႇ တၼ်းသဝ်း တေလႆႈလုသုမ်း။ ၸိူဝ်းၼႆႉ ပဵၼ်ၵွပ်ႈသၢင်ႈၽၢႆလူင်ၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉၶူင်းလႄႈတေပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း ၸူးၵၼ်ဢမ်ႇႁၢင်ႉ” ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလၢတ်ႈဝႆႉဝႃႈ ဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်းမီး ၽၢႆႇၸဵင်ႇၸၢၼ်း ဝၼ်းတူၵ်း ဝဵင်းၼွင်ၽႃ ယၢၼ်ၵၼ် 20 ၵီႊလူဝ်ႊမီႊ တိူဝ်ႊ။ မိူဝ်ႈဝၼ်းထိ 27 လိူၼ်ၾေႊ ၾေႃႊဝႃႊရီႊ ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉသၽႃးမိူင်းမၢၼ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇ တႃႇသၢင်ႈ ၽၢႆၾႆးၾႃႉ 6 ၽၢႆၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉၶူင်း။ ၼႂ်းၼၼ်ႉၶဝ်ႈပႃး ၽၢႆၼွင်ၽႃၼႆႉပႃး။

ပိုၼ်ႉတီႈၸိူဝ်းၼၼ်ႉပဵၼ်ပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈလႆႈၸႂ်တူၵ်းလူင်းပၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးၵုမ်းၵမ်ၸဵမ် မိူဝ်ႈၵိုတ်းယိုဝ်းၵၼ် 1989၊ မိူဝ်ႈတူၵ်းလူင်းၵိုတ်းၵၼ်ထႅင်ႈပွၵ်ႈၵမ်းသွင်ပီ 2012 ၼၼ်ႉၵေႃႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈတူၵ်း လူင်းပၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆးပၵ်းသဝ်း ပိုၼ်ႉတီႈၸိူဝ်းၼႆႉ ထႅင်ႈၼႆယဝ်ႉ။

ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉလၢတ်ႈပႃးဝႃႈ ဢၼ်လီမႆႈၸႂ်လူင်လၢင်တႄႉပဵၼ်လွင်ႈသိုၵ်းမၢၼ်ႈႁၢင်ႈႁႅၼ်းသိုၵ်းၶိုၼ်ႈတိုၵ်း တပ်ႉသိုၵ်း ၸိုင်ႈတႆးၼၼ်ႉယဝ်ႉ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈမိူဝ်ႈပီ 2009 ပူၼ်ႉမႃးၼၼ်ႉသိုၵ်းမၢၼ်ႈယၢမ်ႈၶိုၼ်ႈတိုၵ်းတပ်ႉသိုၵ်း ၵူဝ်းၵၢင်ႉ(ၵဝ်ႈၵၢင်ႉ) ၵွပ်ႈဝႃႈၽွင်းၼၼ်ႉၵူဝ်းၵၢင်ႉၶဝ်ၵုမ်းၵမ် ပိုၼ်ႉတီႈဝႆႉ။ ပိုၼ်ႉတီႈ ၼၼ်ႉပဵၼ်တီႈတေ သၢင်ႈၽၢႆၵုၼ်လူင်ၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉ ၶူင်းၼၼ်ႉယဝ်ႉ။ သိုၵ်းမၢၼ်ႈယိုဝ်းၵူဝ်းၵၢင်ႉသေပၢၵ်ႈပၼ်သဵၼ်ႈတၢင်း ၵူၼ်းၶႄႇဢၼ်တေမႃးသၢင်ႈၽၢႆၵုၼ်လူင်။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၶွမ်ႊပၼီႊ ဢေးသျိူဝ်ႊဝေႃႊသၢင်ႈသဵၼ်ႈတၢင်း ၵႂႃႇၸူးတီႈတေသၢင်ႈၽၢႆၵုၼ်လူင် ၸမ်တေယဝ်ႉတူဝ်ႈယဝ်ႉ။ ၽၢႆၵုၼ်လူင်ၼႆႉ တေဢွၵ်ႇလႆႈႁႅင်းၾႆးၾႃႉ 1400မီႊၵႃႊ ဝတ်ႊ သေတေၶၢႆပၼ်ၶႄႇၵမ်ႈၼမ်ၼႆယဝ်ႉ။

ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလႆႈတုၵ်းယွၼ်းပႃးဝႃႈ ၽွင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ တင်းတပ်ႉသိုၵ်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းၵူႈမူႇၵူႈၸုမ်းဢုပ်ႇဢူဝ်းသၢင်ႈ လွင်ႈ ငမ်းယဵၼ်ယူႇၼႆႉ ၸုမ်းသိင်ႇဝႅတ်ႉလွမ်ႉတႆး တိုၵ်းသူၼ်းႁဵၵ်ႈႁွင်ႉ ႁႂ်ႈၵိုတ်းၵၢၼ် သၢင်ႈၽၢႆၼိူဝ်မႄႈၼမ်ႉၶူင်း တင်းမူတ်း ဝႆႉၸူဝ်ႈၶၢဝ်း ဝႃႈၼႆ။

ၸၢႆးၶိူဝ်းသႅင် သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ “ ၵၢၼ်ဢဝ်ၶူဝ်းၶွင် ၾိင်ႈတိုၼ်း ၼႂ်းမိူင်းတႆးဢွၵ်ႇၶၢႆၼႆႉပဵၼ် ငဝ်ႈႁၢၵ်ႈဢၼ်ဢမ်ႇ ထုၵ်ႇမႅၼ်ႈၵၼ် ဢၼ်ၼိုင်ႈ၊ ၵွပ်ႈဝႃႈၶၢႆၵိၼ်ၶူဝ်းၶွင်ၾိင်ႈတိုၼ်း လၢႆႇၼမ်ႉ မႄႈၼမ်ႉၶူင်းလႄႈ လွင်ႈပိုင်ႈဢိင် ယူႇသဝ်းၵိၼ်သၢင်ႈ မိူင်းတႆးႁဝ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵႂႃႇၸွမ်းၶၵ်ႉတွၼ်ႈၵၢၼ်သၢင်ႈလွင်ႈငမ်းယဵၼ် ၵူၺ်းမဝ်ႇၵႃးပေႃးဢမ်ႇ ဢဝ်လွင်ႈၼႆႉမႃးၵႄႈၶႆဢွၼ်တၢင်းၸိုင် မၼ်းတေမိူၼ်လူတ်ႉၾႆး ပလၢတ်ႈတူၵ်း သဵၼ်ႈတၢင်းၵႂႃႇဢမ်ႇႁၢင်ႉ” ဝႃႈၼႆ။

sourcehttp://www.looktai.com

မူႇၸုမ်းတႆးတုၵ်းယွၼ်းၶႄႇ ႁႂ်ႈၵိုတ်းၶူင်းၵၢၼ်တေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႊသ်/ ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်

Monday, 08 April 2013 16:55 ပၢင်လူင်

ၸုမ်းတူင်ႇဝူင်းတႆးၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ ၸိုင်ႈထႆးႁူမ်ႈၵၼ်ဢွၵ်ႇ လိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသေ ၵႂႃႇယိုၼ်ႈၽိုၼ်လိၵ်ႈတီႈၵူင်းသုၼ် (တႅၼ်းလုမ်းၽွင်းတၢင်မိူင်းၶႄႇ ၵဵင်းမႆႇ၊ တုၵ်းယွၼ်း ႁႂ်ႈၶႄႇ ၵိုတ်းပႅတ်ႈၶူင်းၵၢၼ်တေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႊသ်လႄႈ ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။

ၽွင်းၵႂႃႇယိုၼ်ႈလိၵ်ႈၼႃႈလုမ်းၽွင်းတၢင်ၶႄႇ ၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 05/04/13

ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 05/04/13 မူႇၸုမ်းတႆးလၢႆၸုမ်းႁူမ်ႈၵၼ် ႁဵတ်းပၢင်သပ်းလႅင်းၸႅင်ႈၶၢဝ်ႇ (Press conference) ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၶူင်းၵၢၼ်တေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႊသ်တင်းၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ် (ဢၼ်ၶွမ်ႊပၼီႊၶႄႇ တင်း လူင်ပွင်ၸိုင်ႈမၢၼ်ႈ ႁူမ်ႈၵၼ်ႁဵတ်းသၢင်ႈၶူင်းၵၢၼ်) တီႈၼႂ်းၵဵင်းမႆႇတီႈၼိုင်ႈ။ ႁူမ်ႈၵၼ်ဢွၵ်ႇလိၵ်ႈ ပိုၼ်ၽၢဝ်ႇသေ ၵႂႃႇယိုၼ်ႈၽိုၼ်လိၵ်ႈ တီႈလုမ်းၽွင်းတၢင်ၶႄႇ ၼႂ်းၵဵင်းမႆႇ၊ ပိူင်လူင်မၼ်း တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈ လူင်ပွင်ၸိုင်ႈၶႄႇ ၵိုတ်းပႅတ်ႈၶူင်းၵၢၼ်တေႃႈလွတ်ႇ ၵႅတ်ႊသ်လႄႈ ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ် ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ။

ၼႂ်းလိၵ်ႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇလၢတ်ႈၼႄလွင်ႈတၢင်းဝႃႈ- တေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႊသ်လႄႈၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်ၼၼ်ႉ လတ်းၽၢၼ်ႇၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး 7 ၸႄႈဝဵင်း၊ တၢင်းယၢဝ်းမီးမွၵ်ႈ 800 ၵီႊလူဝ်ႊ၊ ၼႂ်းၼႆႉမိူင်းတႆးမွၵ်ႈ 1/3 ၊ လတ်းၽၢၼ်ႇ သူၼ်/ႁႆႈ/ၼႃးၵူၼ်းမိူင်းတႆးမွၵ်ႈ 2,000 ဢေႊၶိူဝ်ႊ။ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းလႆႈသုမ်းတီႈလိၼ်/သူၼ်/ၼႃးလႄႈ မၢၵ်ႇမႆႉမၢၵ်ႇတွၵ်ႇၸိူဝ်းၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ဝႆႉတင်းၼမ်၊ ၵွပ်ႈဝႃႈ ၼမ်ႉလုပ်ႇထူမ်ႈမႃးၸွမ်းတေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႊသ် လႄႈတေႃႈၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်ၵူၺ်းပႆႇပေႃး၊ တီႈလိၼ်ႁိမ်းႁွမ်းၸိူဝ်းလွတ်ႇ တေႃႈလတ်းၽၢၼ်ႇမွၵ်ႈ 100 ထတ်း ၵေႃႈ ၵူၼ်ႇပင်းသေႁဵတ်းႁႂ်ႈၼမ်ႉထူမ်ႈ၊ ၼမ်ႉၵိၼ်ၼမ်ႉၸႂ်ႉတႃႇၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ မီးတၢင်းယၢပ်ႇၽိုတ်ႇ- ဝႃႈၼႆ။

ၽႅၼ်ႇတီႈၸိုင်ႈမိူင်းႁူမ်ႈတုမ် ၼႃႈလိၼ်ဢၼ်တေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႊသ်/ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်လတ်းၽၢၼ်ႇ

ၸၢႆးၶိူဝ်းသႅင် ၽူႈတူင်ႉၼိုင်ၵၢၼ်တူင်ႇဝူင်းတႆးလၢတ်ႈဝႃႈ- ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇၼႆႉ ယွၼ်ႉၺႃးတေႃႈ လွတ်ႇၵႅတ်ႊသ်တင်းၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ် လတ်းၽၢၼ်ႇၶဝ်ႈသူၼ်/ႁႆႈ/ၼႃးၶဝ်သေ လႆႈလုသုမ်း တီႈလိၼ်တင်းၼမ်။ ပေႃးၶူင်း ၵၢၼ်ၼႆႉယဝ်ႉတူဝ်ႈယဝ်ႉၵေႃႈ လႆႈၵူဝ်တေႃႈမၼ်းပွင်ႇ/တႅၵ်ႇထႅင်ႈ။ ပေႃႈတေႃႈမၼ်းတႅၵ်ႇၼႆ တေတုမ်ႉတိူဝ်ႉၵၢၼ်ၽုၵ်ႇသွမ်ႈ ၵူၼ်းတႄႉတႄႉ- ဝႃႈၼႆ။

ၸၢႆးၶိူဝ်းသႅင် သိုပ်ႇလၢတ်ႈဝႃႈ- ၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးၸိူဝ်းသုမ်းတီႈလိၼ်ၶဝ်ၵေႃႈ လႆႈၵႃႈသၢႆႈတႅၼ်းဢမ်ႇၽဵင်ႇပဵင်းၵၼ်၊ ပွတ်းၼမ်ႉၶမ်း လႆႈၵႃႈသၢႆႈတႅၼ်း 100-135 သႅၼ်ၵျၢတ်ႈ (10,000,000-13,500,000) ၊  ပွတ်းၼမ်ႉတူႈလႆႈ 40-45 သႅၼ် (4,000,000-4,500,000) လႄႈ ဝဵင်းသီႇပေႃႉ သမ်ႉလႆႈ 25-30 သႅၼ် (2,500,000-3,000,000)ၵူၺ်း- ဝႃႈၼႆ။

ၼႂ်းၸိုင်ႈတႆး 7 ၸႄႈဝဵင်း ၸိူဝ်းတေႃႈလွတ်ႇၵႅတ်ႊသ်တင်းၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ်လတ်းၽၢၼ်ႇၼၼ်ႉ ၼမ်ႉၶမ်း၊ သႅၼ်ဝီ၊ ၼမ်ႉတူႈ၊ ၵျွၵ်ႉမႄး၊ သီႇပေႃႉ၊ ၼွင်ၶဵဝ် လႄႈ ပၢင်ႇဢူ (မေႇမျဵဝ်ႉ)။

ၾၢႆႇၼိုင်ႈ ၼႂ်းဝၼ်းတီႈ 5 ၵူၺ်းၼင်ႇၵဝ်ႇ၊ ၽူႈတၢင်တူဝ်ၸုမ်းၸဝ်ႈႁႆႈၸဝ်ႈၼႃးမိူင်းတႆးပွတ်းႁွင်ႇ မွၵ်ႈ ၼိုင်ႈမိုၼ်ႇၵေႃႉ ၵႂႃႇတၢင်ႇလိၵ်ႈထိုင်သၽႃးၸႄႈမိူင်းတႆး တီႈဝဵင်းတူၼ်ႈတီး၊ တုၵ်းယွၼ်းႁႂ်ႈ ၵိုတ်းပႅတ်ႈတေႃႈ လွတ်ႇၵႅတ်ႊသ်/ၼမ်ႉမၼ်းမဵၼ် ဢၼ်တေသၢင်ႈယဝ်ႉတူဝ်ႈၼႂ်းလိူၼ်မေႊ 2013 ၼႆႉလႄႈ တေတႄႇပိုတ်ႇ ၸႂ်ႉတိုဝ်းၵႂႃႇၼႂ်းလိူၼ်ၵျူၼ်ႊၼႆႉ- ၼႆယဝ်ႉ။

ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးပွတ်းတၢင်ႉယၢၼ်း ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၶွၼ်ႈတီႈဝတ်ႉဢွင်ႇမင်ႇၵလႃႇ

Wednesday, 10 April 2013 16:11 ပၢင်လူင်

ပၢင်တိုၵ်းဝူင်ႈၵၢင်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းသိုၵ်းတႆး ဢမ်ႇမီး ယဝ်ႉၵေႃႈ ဢိင်ၼိူဝ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈပူၼ်ႉပႅၼ်သုၼ်ႇလႆႈၵူၼ်း၊ ႁဵတ်းႁႂ်ႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးသိုၵ်းၸိူဝ်းၵႂႃႇမီးပွတ်းတၢင်ႉယၢၼ်း ပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈႁိူၼ်း၊  မိူဝ်လဵဝ် ဢွၼ်ၵၼ်ၵႂႃႇၶွၼ်ႈတုမ် တီႈဝတ်ႉဢွင်ႇမင်ႇၵလႃႇ ဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း။

ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၵမ်ႈၽွင်ႈၸိူဝ်းၵႂႃႇပိုင်ႈဢိင်ယူႇသဝ်းၸွမ်းဝတ်ႉတီႈတၢင်ႉယၢၼ်း

ယွၼ်ႉပၢင်တိုၵ်း သိုၵ်းမၢၼ်ႈတင်းသိုၵ်းတႆးယိုဝ်းၵၼ်သေ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼႂ်းၸိုင်ႈတႆးပွတ်းႁွင်ႇ၊ ၸိူဝ်းပၢႆႈၽေး တင်ႈတႄႇ ၽွင်းၵၢင်လိူၼ်မၢတ်ႊၶျ် (2013) ပႃးၸဵမ်တႆး/ပလွင်ႈ/ၶႄႇ ႁွတ်ႈၽႅဝ်ဝဵင်းတၢင်ႉယၢၼ်း မီး 14 ဝၢၼ်ႈ၊ ၵမ်ႈၼမ်ပိုင်ႈဢိင် ယူႇသဝ်းၸွမ်းဝတ်ႉမုၼ်ၸဝ်ႈၼၼ်ႉ ႁၢၼ်ႉတေႃႇထိုင်ပူၼ်ႉမႃး မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 07/04/13 ၼႆႉ ယင်းပႆႇၸၢင်ႈပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်း ႁိူၼ်း၊ ၸိူဝ်းပၢႆႈမႃးထႅင်ႈ ယင်းတိုၵ်ႉမီးယူႇ တိၵ်းတိၵ်း- ၼႆယဝ်ႉ။

ဢွၼ်ၼႃႈၼႆႉ ပီႈၼွင်ႉတႆးၵမ်ႈၼမ် ၸိူဝ်းပၢႆႈၵႂႃႇမီးတီႈတၢင်ႉယၢၼ်း ပိုင်ႈဢိင်ယူႇသဝ်းတီႈဝတ်ႉဝေလုဝၼ်ႇ လႄႈတၢင်ႇဝတ်ႉ၊ ပီႈၼွင်ႇၶႄႇပိုင်ႈဢိင်ယူႇသဝ်းၸွမ်းဝတ်ႉၶႄႇ/ ၵျွင်းၽြႃးၶႄႇ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်းဝၼ်းတီႈ 7 ၼႆႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးလၢႆလၢႆတီႈ ၵႂႃႇၶွၼ်ႈၵၼ်ယူႇတီႈဝတ်ႉဢွင်ႇမင်ႇၵလႃႇ (ၵျွင်းလူင်၊ ဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း) တင်းမူတ်း 431 ၵေႃႉ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ပီႈၼွင်ႉၸၢဝ်းလွႆ (ပလွင်ႈ) ၵမ်ႈၼမ်ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတၢင်း ပၢင်ယႃႈယုင်း၊ ပီႈၼွင်ႉ ၸၢဝ်းၶႄႇသမ်ႉ ၶၢႆႉၵႂႃႇယူႇတၢင်းဝဵင်းမႂ်ႇ (မျဵဝ်ႉတိတ်ႉ) တၢင်ႉယၢၼ်း။ (လႆႈႁူႉၶၢဝ်ႇလိုၼ်းသုတ်းထႅင်ႈဝႃႈ မိူဝ်ႈၽုၵ်ႈ ဝၼ်းတီႈ 11/04/13 ၼႆႉ ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၶဝ်တေပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်း)- ၼႆယဝ်ႉ။

ဝတ်ႉဢွင်ႇမင်ႇၵလႃႇၼႆႉ ပဵၼ်ဝတ်ႉၵမ်မထၢၼ်း၊ ပိုၼ်ႉတီႈၵႂၢင်ႈယႂ်ႇ။ မိူဝ်ႈလဵဝ် ၵွပ်ႈပႆႇပိုတ်ႇၶိုၼ်းပၢင်တြႃးလႄႈ ၵူၼ်းပၢႆႈ ၽေးၵႂႃႇယူႇတီႈၼၼ်ႈတိုၵ်ႉသၢင်ႇထုၵ်ႇ၊ ၵႂၢင်ႈလီ တီႈယူႇတီႈသဝ်းၶႅမ်ႉလီ ပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်း ပၢႆႈၽေးပိုင်ႈ ဢိင်ယူႇသဝ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ သမ်ႉလႆႈပိုၼ်ၽၢဝ်ႇဝႆႉဝႃႈ ပေႃးလိူၼ်တေမႃးတေပိုတ်ႇၵၢၼ်ၵမ်မထၢၼ်းယဝ်ႉလႄႈ ပိူဝ်ႈတႃႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၶဝ်ၸိူဝ်းၵႂႃႇယူႇ သဝ်းပိုင်ႈဢိင်တီႈဝတ်ႉၼႆႉ ၸၢင်ႈတေလႆႈၶၢႆႉထႅင်ႈယူႇ- ၼႆယဝ်ႉ။

ၻွၵ်ႊတိူဝ်ႊၸၢႆးဢွင်ႇမိူင်း ၵူတ်ႇထတ်းပၢႆးယူႇလီပၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး

မီးၵၢၼ်လၢမ်းဝႃႈ သင်ဝႃႈၵူၼ်းပၢႆႈၽေးတင်းမူတ်း ၶွၼ်ႈၵၼ်ယူႇတီႈလဵဝ်ၸိုင် တေမီးမွၵ်ႈ 1,400 ၵေႃႉ။ ၵူၺ်းၵႃႈ ဢၼ်မႃးၶွၼ်ႈၵၼ်လႆႈသေယူႇတီႈလဵဝ် (တီႈဝတ်ႉဢွင်ႇမင်ႇၵလႃႇ)  တေႃႇထိုင်မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 7 ၼႆႉ မီး 431 ၵေႃႉၵူၺ်း- ၵူၼ်းၵဵပ်းသဵၼ်ႈမၢႆၵူၼ်းပၢႆႈၽေးတီႈတၢင်ႉယၢၼ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

လွင်ႈတၢင်းဢၼ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၶဝ်ပႆႇႁတ်းပွၵ်ႈႁိူၼ်းၶိုၼ်းၼၼ်ႉ ၵွပ်ႈမီးၶၢဝ်ႇၽႄႈၼႂ်းပၢင်သဝ်း ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး ဝႃႈ-  ဢၼ်သိုၵ်းမၢၼ်ႈတိၺွပ်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၼမ်ႉမႆႉၼွတ်ႈ ၼၢင်းယိင်းၸၢဝ်းၶိူဝ်းတဢၢင်း (ပလွင်ႈ) 3 ၵေႃႉ၊ ဢႃႇယု 13 ၊ 15 ၊ 16 ပီၵႂႃႇၼၼ်ႉ ၺႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈဢဝ်ၼွၼ်းၸွမ်းသေ ထုၵ်ႇၵၼ်ႉၸၼ်ပဵၼ်မူႇပဵၼ်ၾုင်။

မိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 05/04/13 ၼၼ်ႉၵေႃႈ သိုၵ်းမၢၼ်ႈ 322 တိဢဝ်ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵႂႃႇယဵပ်ႇၺႃးမၢၵ်ႇ၊ တၢႆၵေႃႉၼိုင်ႈ၊ သိုၵ်းမၢၼ်ႈတၢႆ ၵေႃႉၼိုင်ႈ- ၼႆယဝ်ႉ။

လုၵ်ႈဢွၼ်ႇၵူၼ်းပၢႆႈၽေးၵမ်ႈၽွင်ႈတီႈတၢင်ႉယၢၼ်း

ၵဵဝ်ႇၵပ်းလွင်ႈၼႆႉ ပႃႊတီႊသိူဝ်ၽိူၵ်ႇ ၸၢႆးထုၼ်းထုၼ်းဝိၼ်း ၽွင်းတႅၼ်းၵူၼ်းမိူင်းလၢတ်ႈဝႃႈ-ပိူဝ်ႈတႃႇ ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်း တေပွၵ်ႈမိူဝ်းၶိုၼ်းၼႆႉ  သိုၵ်း 2 ၸုမ်း တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး (SSPP/SSA) တင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ လီလႆႈတူၵ်းလူင်းၵၼ်၊ ပေႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈတိုၵ်ႉတူင်ႉၼိုင်ယူႇၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈၸိုင် ၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းၵေႃႈ တေပႆႇ ႁတ်းပွၵ်ႈမိူဝ်း။ ၵွပ်ႈၼၼ် ယႃႇဝႃႈတေပွၵ်ႈမိူဝ်း ယင်းပၢႆႈမႃးထႅင်ႈလူးၵွၼ်ႇ၊ ပေႃႈမႄႈၵမ်ႈၽွင်ႈ ဢဝ်လုၵ်ႈလၢင်း ၶဝ်ၸိူဝ်းပဵၼ်လုၵ်ႈယိင်းပၢႆႈမႃးတိၵ်း တိၵ်း။ ၸိူဝ်းဢၼ်မီးငိုၼ်းမီးတွင်းၵမ်ႈၽွင်ႈၵေႃႈ ပၢႆႈၶဝ်ႈတၢင်းမိူင်းထႆး ၵေႃႈမီး- ဝႃႈၼႆ။

ပူၼ်ႉမႃးမိူဝ်ႈဝၼ်းတီႈ 7 ၼၼ်ႉ ၵူၼ်းၼုမ်ႇၼႂ်းပႃႊတီႊႁူဝ်သိူဝ်၊ ၸုမ်းၶမ်းၵူႇ တင်းၵူၼ်းဝၢၼ်ႈၵူၼ်းမိူင်းႁူမ်ႈၵၼ်ႁွမ်းငိုၼ်း လႆႈ 47 သႅၼ် ၵႂႃႇၸွႆႈထႅမ်ၵူၼ်းပၢႆႈၽေး။ ၼွၵ်ႈသေၼၼ်ႉ လႆႈငိၼ်းဝႃႈပီႈၼွင်ႉ တၢင်းၵေးသီး မိူင်းယႆ ၸိူဝ်းၼႆႉၵေႃႈ ၵႂႃႇၸွႆႈပၼ်ၽႃႈႁူမ်ႇၶူဝ်းၼွၼ်း၊ ယႃႈယႃႈ၊ မွၼ်ႁူဝ်၊ သုတ်းၸိူဝ်းၼႆႉ- ၼႆယဝ်ႉ။

sourcehttp://www.panglong.org

တပ်ႉပၢင်သဝ်းပီႇတုၸိတ်ႉပၢၼ်းသေး ပွတ်းၼမ်ႉၶမ်းၺႃးယိုဝ်း

Tuesday, 09 April 2013 16:21 ပၢင်လူင်

ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸုမ်းၼိုင်ႈ ၶဝ်ႈယိုတ်းတပ်ႉ ပီႇတုၸိတ်ႉၸုမ်းပၢၼ်းသေး တီႈဢိူင်ႇပၢၼ်းသေး ဝၼ်းလဵဝ် 3 တပ်ႉ။ တႃႇ 2 တပ်ႉၺႃးၸုတ်ႇၽဝ်ပႅတ်ႈ ၵွပ်ႈပဵၼ်ႁူင်းတူမ်ႈယႃႈ ႁဵတ်းယႃႈမဝ်းၵမ်။

ပၢၼ်းသေး ၵျေႃႇမျိၼ်ႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ပီႇတုၸိတ်ႉဢိူင်ႇပၢၼ်းသေး

ဝၼ်းတီႈ 08/04/13 (မိူဝ်ႈဝႃး) ပွတ်းၼႂ် မီးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇၸုမ်းၼိုင်ႈ၊ ၶဝ်ႈယိုဝ်းတပ်ႉပၢင်သဝ်းၸုမ်းပီႇတုၸိတ်ႉ ပၢၼ်းသေး ၼႂ်းဢိူင်ႇပၢၼ်းသေး ဢၼ်ယၢၼ်ၸဵင်ႇၸၢၼ်းဝၼ်းဢွၵ်ႇ ဝဵင်းၼမ်ႉၶမ်းမွၵ်ႈ 15 လၵ်း (ၼႂ်းၵႄႈၵၢင်ၼမ်ႉၶမ်း တင်းၼမ်ႉၽၵ်းၵႃ) တင်းမူတ်း 3 တပ်ႉ၊ တပ်ႉတႃႈပၢၼ်းၵူင်း တင်း တပ်ႉသႅဝ်းပၢၼ်းၵူင်း တင်းတပ်ႉပၢင်ယေႃ။ တပ်ႉတႃႈ ပၢၼ်းၵူင်းတင်းတပ်ႉသႅဝ်းပၢၼ်းၵူင်းၼၼ်ႉ ၺႃးၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇ ဢၼ်ၶဝ်ႈ ယိုဝ်းဢဝ်ၾႆးၽဝ်ပႅတ်ႈ၊ လႆႈငိၼ်းဝႃႈသွင် ၾၢႆႇမီးလွင်ႈလုသုမ်းတၢႆ/ဝၢတ်ႇၼင်ႇၵၼ်- ၵူၼ်းၼႂ်း ပိုၼ်ႉတီႈၵမ်ႈ ၽွင်ႈ လၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

ပၢင်တိုၵ်းတီႈတပ်ႉတႃႈပၢၼ်းၵူင်းတင်း တပ်ႉသႅဝ်းပၢၼ်းၵူင်း တႄႇပဵၼ်ၵၢင်ၼႂ်ၸဝ်ႉ (08/04/13) ယၢမ်း 4 မူင်း တေႃႇထိုင် ယၢမ်း 8 မူင်း (ၾၢႆႇဢွၵ်ႇတၢင်းလူင်းၼမ်ႉၶမ်း-ၼမ်ႉၽၵ်းၵႃ)။ ထိုင်မႃးယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း သိုပ်ႇပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်းၵၼ်ထႅင်ႈ တီႈတပ်ႉပၢင်ယေႃ ထႅင်ႈၵမ်းၼိုင်ႈ။ ၸုမ်းယိပ်းၵွင်ႈၵၢင်ႇဢၼ်ၶဝ်ႈယိုဝ်းတပ်ႉပီႇတုၸိတ်ႉပၢၼ်းသေးၼႆႉ ၵမ်ႈၼမ်ယုမ်ႇယမ် ၵၼ်ဝႃႈပဵၼ်တပ်ႉသိုၵ်းၽွမ်ႉႁူမ်ႈၸၢဝ်းၶိူဝ်း၊ ၵွပ်ႈဝႃႈလႆႈငိၼ်းလၢတ်ႈၵႂၢမ်းတႆး၊ ၵႂၢမ်းတဢၢင်း (ပလွင်ႈ) တင်းၵႂၢမ်းၶၢင်- ၵူၼ်းၼႂ်းတူင်ႇဝူင်းၵၢၼ်မိူင်းပွတ်းၼမ်ႉၶမ်း ၸၢႆးၶမ်းလူင် လၢတ်ႈၼႄ ၼင်ႇၼႆ။

“တပ်ႉပၢင်သဝ်း 2 တပ်ႉ ဢၼ်ၺႃးၽဝ်ၼႆႉ ဢမ်ႇၸႂ်ႈတပ်ႉပၢင်သဝ်းဢၼ်ပီႇတုၸိတ်ႉၶဝ်ပၵ်းယူႇ၊ ပဵၼ်တပ်ႉပၢင်သဝ်း ဢၼ်ႁုင်တူမ်ႈယႃႈ၊ ႁဵတ်းယႃႈမႃႉယႃႈၽိူၵ်ႇၵူၺ်း၊ ၵွပ်ႈၼႆ ၸင်ႇဢဝ်ၾႆးၽဝ်ပႅတ်ႈ”- ၵူၼ်းပိုၼ်ႉတီႈ ဢၼ်ၸမ်ၸႂ်တပ်ႉသိုၵ်း ႁူမ်ႈတုမ်ၸၢဝ်းၶိူဝ်း ၵေႃႉၼိုင်ႈလၢတ်ႈၼင်ႇၼႆ။

တေႃႇထိုင်ယၢမ်းဝၢႆးဝၼ်း 3 မူင်းၶိုင်ႈ (မိူဝ်ႈဝႃး) ဢမ်ႇႁၼ်ၵူၼ်းဝၢတ်ႇၸဵပ်းၾၢႆႇပီႇတုၸိတ်ႉမႃးယူတ်းယႃတူဝ်တီႈႁူင်းယႃ ၼမ်ႉၶမ်း။ ၵူၺ်းၵႃႈ ၸုမ်းပီႇတုၸိတ်ႉပၢၼ်းသေၵျေႃႇမျိၼ်ႉ ဢၼ်မႃးပၵ်းယူႇၼႂ်းဝဵင်းၶဝ်ၵေႃႈ ႁၢင်ႈႁႅၼ်းၵၢၼ်သိုၵ်းၶဝ်တူဝ်ႈ တၼ်းဝႆႉသေ ပႂ်ႉငႃးသိုၵ်းမၢၼ်ႈယူႇ၊ ထိုင်မႃးၵၢင်ၶမ်ႈပီႇတုၸိတ်ႉတင်းသိုၵ်းမၢၼ်ႈ ႁႅင်းမွၵ်ႈ 20 ပၢႆ ဢွၵ်ႇတၢင်းၵႂႃႇထႅမ်ႁႅင်း သိုၵ်းပွတ်းဢၼ်ပဵၼ်ပၢင်တိုၵ်း- ၵူၼ်းၼမ်ႉၶမ်းၵေႃႉၼိုင်ႈ လၢတ်ႈၼႄ ၼင်ႇၼႆ။

ၵူၼ်းၼႂ်းပိုၼ်ႉတီႈလၢတ်ႈဝႃႈ- ဢၼ်ၶဝ်ႈယိုဝ်းတပ်ႉပီႇတုၸိတ်ႉၵမ်းၼႆႉ ႁၼ်ပႃးသိုၵ်းၶူဝ်းလၢႆး။ ၵပ်းၵၢႆႇလွင်ႈၼႆႉ တွင်ႈထၢမ် ၸဝ်ႈၼႃႈတီႈၼႂ်းၶွင်ႊသီႊဢဝ်ၶိုၼ်းၸိုင်ႈတႆး/တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ၼႃႈလိၼ်ၽွင်းငမ်း 701 တွပ်ႇ လၢတ်ႈဝႃႈ- ပၢင်တိုၵ်းၼႆႉ ဢမ်ႇၵဵဝ်ႇၶွင်ႈတပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး၊ ၾၢႆႇႁဝ်းဢမ်ႇလႆႈႁူႉၸွမ်းသင်- ၼႆယဝ်ႉ။ (တၢင်းမူႇၸုမ်းပႃႊတီႊမႂ်ႇသုင်ၸိုင်ႈတႆး/ တပ်ႉသိုၵ်းၸိုင်ႈတႆး ပိုတ်ႇလၢတ်ႈဝၢႆးလင်ဝႃႈ တၢင်းၶဝ်ၸဝ်ႈ ဢိၵ်ႇ ၸုမ်းမႁႃမိတ်ႉ/ဢူၺ်းလီၶဝ်လႆႈၶဝ်ႈတိုၵ်းၽဵဝ်ႈ ဝႃႈၼႆ)။


ၸုမ်းပီႇတုၸိတ်ႉပၢၼ်းသေးၼႆႉ ၽူႈဢွၼ်ႁူဝ်ပဵၼ်ပၢၼ်းသေး ၵျေႃႇမျိၼ်ႉ  ဢၼ်လူင်းၶေႉလိူၵ်ႈတင်ႈၼႂ်းၸိုဝ်ႈ ပႃႊတီႊသၢင်ႇသီႈ မိူဝ်ႈပီ 2010 လႄႈပေႉၵၢၼ်လိူၵ်ႈတင်ႈ ၶဵတ်ႇမၢႆ 2 တီႈၼမ်ႉၶမ်းသေ ပဵၼ်ၽွင်းတႅၼ်းၸိုင်ႈမိူင်းတႆး ၼႂ်းသၽႃးယူႇယၢမ်းလဵဝ်။

Sourcehttp://www.panglong.org